วันที่ 15 ธันวาคม เป็นวันคล้ายวันเกิดของ ล. ล. ซาเมนฮอฟ (1895-1917) ผู้ประดิษฐ์ภาษาเอสเปรันโต ภาษาสากล ตามที่ Julio Baghy นักเขียนชาวฮังการีได้เสนอให้ผู้พูดภาษาเอสเปรันโตทั่วโลกเฉลิมฉลองวันนี้เป็นวันสำคัญของผู้พูดภาษาเอสเปรันโต โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นการสร้างวัฒนธรรมสำหรับผู้พูดภาษาเอสเปรันโต และ Baghy ยังได้เสนออีกว่าให้วันซาเมนฮอฟนี้เป็นวันหนังสือภาษาเอสเปรันโตอีกด้วย

สำหรับกิจกรรมต่าง ๆ ในวันนี้ กลุ่มผู้พูดภาษาเอสเปรันโตตามที่ต่าง ๆ ของโลกจะจัดกิจกรรมประชาสัมพันธ์งานวรรณกรรมภาษาเอสเปรันโตให้กับคนทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นฉบับที่เขียนในภาษาเอสเปรันโตโดยตรงหรือฉบับแปลก็ตาม เพื่อที่จะแสดงให้ผู้คนทั้งหลายทราบว่าการเผยแพร่งานวรรณกรรมของกลุ่มชนชาติต่าง ๆ ผ่านทางภาษาเอสเปรันโตนั้นเป็นอย่างไร ซึ่งนั้นก็ทำให้ผู้คนต่างชาติต่างภาษาสามารถมีความสุขกับงานวรรณกรรมเหล่านั้นได้ โดยการข้ามผ่านความหลายหลายทางภาษาด้วยภาษาเอสเปรันโต

การสนับสนุนวันซาเมนฮอฟหรือวันหนังสือภาษา เอสเปรันโตนั้นก็หมายถึงการสนับสนุนความเท่าเทียมและความเสมอภาคในการสื่อการ ซึ่งเป็นการเคารพความหลากหลายทางภาษาและวัฒนธรรม ที่จะนำไปสู่การรักษาความร่ำรวยทางภาษาและสิทธิทางภาษาของภาษาเหล่านั้นได้อย่างยั่งยืน

นอกจากกิจกรรมการประชุม การบรรยายเกี่ยวกับ ล. ล. ซาเมนฮอฟ ผู้ประดิษฐ์ภาษาเอสเปรันโต และวัฒนธรรมของภาษาเอสเปรันโตแล้ว ในวันนี้ก็จะมีการเฉลิมฉลองวรรณกรรมภาษาเอสเปรันโตเช่นกัน โดยจะมีการขายหนังสือ การแนะนำหนังสือที่ออกมาใหม่ และการเริ่มต้นอ่านหนังสือ ซึ่งมีผลงานมากมายในหลากหลายภาษาที่แปลมาจากภาษาเอสเปรันโตโดยตรง หรือฉบับแปลในภาษาท้องถิ่นที่แปลมาจากฉบับแปลในภาษาเอสเปรันโต

ภาษาไทยโดย วรุฒ บุญประเสริฐ
El esperanto en la tajan lingvon tradukis: Warut Bunprasert

• Esperanto en Tajlando - ภาษาเอสเปรันโต ประเทศไทย (Facebook)
• ภาษาเอสเปรันโต
• ชมรมภาษาเอสเปรันโต กรุงเทพฯ