.



Bonvenon
en la retejo de la
Agado por Lingvaj Rajtoj
en la mondo.


Informado,
diskuto, intervenoj
pri
Lingvaj Homaj Rajtoj:

www.linguistic-rights.org






Digno kaj justeco por ĉiu el ni

Dignidad y justicia para todas y todos

Dignité et justice pour nous tous

Dignity and justice for all of us

Lingvaj Rajtoj
Derechos Lingüísticos
الحقوق اللغوية
Droits Linguistiques
ЯЗЫКОВЫЕ ПРАВА
Linguistic Rights
语言权
언어권리
Sprachliche Rechte
Nyelvi jogok
حقوق زبانی
สิทธิทางภาษา
Diritti linguistici
Sproglige rettigheder
Jazyková práva



Lingvaj Rajtoj - Derechos Lingüísticos - الحقوق اللغوية - Droits Linguistiques - ЯЗЫКОВЫЕ ПРАВА - Linguistic Rights - 语言权 - 언어권리

albana | sq | Shqip  *  angla | en | English  *  araba | ar | العربية  *  ĉeĥa | cs | Čeština  *  ĉina | zh | 简体中文
 dana | da | Dansk  *  esperanta | eo | Esperanto  *  farsia | fa | فارسی - Parsi/Farsi  *  finna | fi | Suomi  *  franca | fr | Français
 germana | de | Deutsch  *  greka | el | ελληνικά  *  hispana | es | Español  *  hungara | hu | Magyar  *  itala | it | Italiano
 nederlanda | nl | Nederlands  *  pola | pl | Polski  *  portugala | pt | Português  *  serba | sr | Srpski/српски  *  slovaka | sk | Slovenčina
 sveda | sv | Svenska  *  svahila | sw | Kiswahili  *  taja | th | ภาษาไทย  *  tajvana | zh/tw | 繁體中文  *  turka | tr | Türkçe

albana | sq | Shqip

21 shkurt 2018 - Dita Ndërkombëtare e Gjuhës Amtare - (albana | sq | Shqip) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, reto
21 shkurt 2018
Dita Ndërkombëtare e Gjuhës Amtare
angla | en | English

21st February - International Mother Language Day  - (angla | en | English) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, reto
21st February 2018
International Mother Language Day
araba | ar | العربية

...  - (araba | ar |  العربية) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, reto
ĉeĥa | cs | Čeština

...  - (ĉeĥa | cs | Čeština) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, reto
21. února 2018
Mezinárodní den mateřského jazyka
ĉina | zh | 简体中文

...  - (ĉina | zh | 中文 (simpl.)) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, reto
2018年2 月21日
国际母语日
dana | da | Dansk

...  - (dana | da | Dansk) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, reto
21. februar 2018
Den Internationale Modersmålsdag
esperanta | eo | Esperanto

Internacia Tago de la Gepatra Lingvo, 21-a de februaro 2018 - (esperanta | eo | Esperanto) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, reto
21a de februaro 2018
Internacia Tago de la Gepatra Lingvo
farsia | fa | فارسی - Parsi/Farsi

21... - (farsia | fa | فارسی - Parsi/Farsi) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, reto
21 فوریه 2018
روز جهانی زبان مادری
finna | fi | Suomi

21--- - (finna | fi | Suomi) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, reto
21 helmikuuta
Kansainvälinen äidinkielen päivä
(publikigota)
franca | fr | Français

21 février - Journée internationale de la langue maternelle - (franca | fr | Français) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, reto
21 février
Journée internationale de la langue maternelle
germana | de | Deutsch

21. Februar - Internationaler Tag der Muttersprache - (germana | de | Deutsch) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, reto
21. Februar
Internationaler Tag der Muttersprache
greka | el | ελληνικά

21η Φεβρουαρίου 2018 - (greka | el | ελληνικά) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, Afiŝo | Facebook, reto
21η Φεβρουαρίου
Παγκόσμια Ημέρα της Μητρικής Γλώσσας
hispana | es | Español

21 de febrero de 2018 - Día Internacional de la Lengua Materna | Internacia Tago de la Gepatra Lingvo, 21-a de februaro 2018 - (hispana | es | Español) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, Afiŝo | Facebook, reto
21 de febrero de 2018
Día Internacional de la Lengua Materna
hungara | hu | Magyar

2018. február 21. - Az anyanyelv nemzetközi napja | Internacia Tago de la Gepatra Lingvo, 21-a de februaro 2018 - (hungara | hu | Magyar) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, Afiŝo | Facebook, reto
itala | it | Italiano

21 febbraio 2018 - Giornata Internazionale della Lingua Madre - (itala | it | Italiano) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, Afiŝo | Facebook, reto
→ 21 febbraio 2018
Giornata Internazionale della Lingua Madre
nederlanda | nl | Nederlands

21 februari 2018 - Internationale Dag van de Moedertaal | Internacia Tago de la Gepatra Lingvo, 21-a de februaro 2018 - (nederlanda | nl | Nederlands ) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, Afiŝo | Facebook, reto
21 februari 2018
Internationale Dag van de Moedertaal
pola | pl | Polski

Internacia Tago de la Gepatra Lingvo, 21-a de februaro 2018 - (pola | pl | Polski) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, reto
portugala | pt | Português

21 de fevereiro 2018 - Dia Internacional da Língua Materna | Internacia Tago de la Gepatra Lingvo, 21-a de februaro 2018 - (portugala | pt | Português) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, reto
21 de fevereiro 2018
Dia Internacional da Língua Materna
serba | sr | Srpski/српски

Међународни ДАН МАТЕРЊЕГ ЈЕЗИКА - 21. фебруар 2018
 - Internacia Tago de la Gepatra Lingvo, 21-a de februaro 2018 - (serba | sr | Srpski/српски) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, web
21. фебруар 2018.
Међународни дан матерњег језика
slovaka | sk | Slovenčina

Internacia Tago de la Gepatra Lingvo, 21-a de februaro 2018 - (slovaka | sk | Slovenčina) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, web
sveda | sv | Svenska

Internacia Tago de la Gepatra Lingvo, 21-a de februaro 2018 - (sveda | sv | Svenska) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, web
svahila | sw | Kiswahili

Internacia Tago de la Gepatra Lingvo, 21-a de februaro 2018 - (svahila | sw | Kiswahili) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, web
Tarehe 21 Februari 2018
Siku ya kimataifa ya lugha la wazazi
taja | th | ภาษาไทย

Internacia Tago de la Gepatra Lingvo, 21-a de februaro 2018 - (taja | th | ภาษาไทย) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, web
tajvana | zh/tw | 繁體中文

2018年2 月21日 - 國際母語日
  - (tajvana | zh/tw | 繁體中文) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, reto
2018年2 月21日
國際母語日
turka | tr | Türkçe

Internacia Tago de la Gepatra Lingvo, 21-a de februaro 2018 - (turka | tr | Türkçe) klaku por vidi la grandan (preseblan) afiŝversion (en nova fenestro)
JPG, afiŝo | Facebook, web
21 Şubat 2018
Uluslararası Ana Dili Günü
..... | .. | .....

..... | .. | .....

..... | .. | .....

  vitangazo ↑ ↑ ↑  


Tarehe 21 Februari 2018
Siku ya kimataifa ya lugha la wazazi

Mnamo tarehe 21 Februari 1952 wanapolisi waliuwa kwa masasi ndani ya chuo kikuu cha Dake (Bengali ya kaskazini), mji mkuu wa Bangladesh ya sasa, wanafunzi wengi mno waliokuwa wakiandamana. Hawa wanafunzi walifanya maandamano kusudi lugha lao likubaliwe, Bengala (bangla / bn / বাংলা ভাষা), ambalo walitaka ondoa kwenye orodha ya lugha za chuo hicho na kutoa nafasi hii kwa "lugha kubwa zaidi" linalo tumiwa na watu wenye nguvu wa wakati ule.

Ni jambo linalo endelea hata sasa kupitia njia mbalimbali, katika dunia nzima na katikaa historia, si katika Azia tu, ila na katika bara zengine kama katika inchi nyingi za ulaya. Hiyo hutendeka sana kikawaida kupitia makusudi na kushurtishwa kutumia lugha, hasa sana Kiingereza na inchi hodari zaidi kifedha, kiserekali na kijeshi kwa kuimarisha msimamo wao katika ulimwengu - kwa kugandamiza lugha za wazazi. "Niko mwenye nguvu, nyamanza kimwa ao ukitaka ongea, ongea lugha langu".

Ndivyo lugha zinavyopotea polepolee na kukufa kabisa na watu wote hupoteza mali kubwa kimaarifa - kama wanavyosema wahusika walugha.

Tena kuzuia haki kwa watu na tatizo za kipsikologia zinazotukana na kupotea kwa kutotumia lugha la wazazi, na kutoelewa zaidi lugha la kutushurtisha, ni ya maana kuelewa pia mambo mengine: Utofauti wa kibiologia na wakilugha hauwezi achana hata kamwe kwani zinaambatana na kusaidiana. Kupoteza utofauti wa lugha husababisha kupotea kwa ujuzi wa kitamaduni hasa kwa kuendelesha utofauti wa kibiologia, kwa ajili ya maisha. (tangazo la mwisho, la mkutano wa 64 wa UN, NGO, Bonn, 2011 (1), Terralingua (2))

Mnamo tarehe 17 Novemba 1999, UNESCO ilitangaza kwamba tarehe 21 Februari ni siku kuu ya kimataifa ya lugha la wazazi. Katika mwaka wa 2007 pia Mkutano Maalmu ya Umoja wa Mataifa (3) ilialika inchi zinazohusika "kusogeza mbele kuchunga na kukinga lugha zote zinazo tumiwa na watu wa dunia", ikatangaza 2008 kuwa mwaka wa kimataifa ya lugha. (4)

Mnamo mwaka wa 2014 Unesko iliweka dani ya tovuti yake tafsiri ya Kiesperanto ya ujumbe wa Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa Irina Bokova. (5)

Yale yote yana uhusiano na Kiesperanto namna gani? Samani kuu ya siku hii, utofauti na haki ya kila mutu kuongea lugha yake ni samani pia ambazo shirika la kiesperanto ulimwenguni inapiganisha. Sisi, watumiaji wa Kiesperanto, hatutaki kupoteza lugha fulani, tunataka lugha zote ziendelee kuishi, katika heshima zidi haki ya lugha ya kila mutu katika mawasiliano. Kuhusu lengo hili, tangu miaka kazaa; Kikundi cha Kimataifa cha Kiesperanto (Universala esperanto-Asocio, UEA) kinasherekea kihalali siku hii hasa kwa kuonesha kama lugha la Kimataifa Esperanto haiko lakumaliza lugha, kama lugha za uchumi mwingi na uwezo kiaskari.

Kwa hiyo, Esperanto ni kingo zidi kupotea kwa lugha, kama alivyonena Vigdís Finnbogadóttir (raisi wa Jamuhiri ya Island kati ya mwaka wa 1980 na 1996): "Ni wakati sasa inchi tofauti zifahamu kwamba lugha la wote ingeweza kuwa bora zidi kwa ajili ya tamaduni zao kinyume na uwezo halisi ya lugha moja ao mbili, kama inavyoonekana sana leo. Ninatumaini hakika kwamba Kiesperanto kitaendele haraka kwa kusaidia inchi zote za ulimwengu." (6)

Labda kuna mtu anaye uliza tena: "kwa nini Kiesperanto tu?". Sababu ni raisi. Nyuma ya Kiesperanto hakuna inchi, faida kifedha, kupiganisha ya kibeberu ya watu ambao faida yao ingekuwa kupoteza watu wengine, kuziba lugha zao ao kupata masoko zao. Nyuma ya Kiesperanto kuna watu wa roho nzuri tu wa makabila na inchi tofauti ambao wanalenga haki za utamaduni na lugha zote, katika amani kati ya watu wote.

"Kutia nguvu haki za watumiaji wa kila lugha ni lengo ambalo Kiesperanto kinachangia sana" - Prof. Robert Phillipson (7).

Kiesperanto ni chombo kinacho endelesha kufikia mawasiliano kamili na makabiliano ya haki kati ya makabila, tamaduni, watu.

"Natumaini kwamba, Kiesperanto kitazidi kuimarisha lengo hizo mbili ikisaidia utofauti na kwa kuunda umoja" - Rita Izsák-Ndiaye, Mtoaji habari maalumu waUmoja wa Mataifa (8)

Baadaye, utumiajia wa lugha kilalo Kiesperanto ndani ya mawasiliano ya kimataifa ina rekebisha sheria za lugha na kusaidia watu wote kuimarisha lugha zao. Huu ni ujumbe ambao watumiaji wa Kiesperanto wa ulimwengu wote wanapenda kutumia watu wote ulimwenguni tarehe 21 Februari 2018.

- Fahamu lugha la kimataifa Kiesperanto, kupitia www.lernu.net! (9)

Toka Kiesperanto kwa Kiswahili alitafsiri: Joel Muhire Ndaziboneye
El Esperanto en la svahilan lingvon tradukis: Joel Muhire Ndaziboneye, Kongo DR



Chumba cha habari cha Kikundi cha Kimataifa cha Kiesperanto ; UEA (10)
Renato Corsetti, Stefano Keller, Emilio Cid, Vasil Kadifeli, kun teamanoj
Vitangazo: © Peter Oliver/UEA na watafsiri toka inchi tofauti.
www.linguistic-rights.org/21-02-2018



1) www.linguistic-rights.org/dokumento/Final_declaration_64th_UN_DPI_NGO_Conference_Bonn_2011_amendments_Universala_Esperanto_Asocio_UEA.pdf (Kikaratasi cha Umoja wa Mataifa: PDF)
2) www.terralingua.org/our-work/linguistic-diversity
3) www.un.org/en/events/motherlanguageday
4) 2008 - International Year of Languages | http://www.un.org/en/events/iyl/
5) www.unesco.org/new/en/unesco/events/prizes-and-celebrations/celebrations/international-days/international-mother-language-day-2014 (UNESCO: PDF)
6) http://www.linguistic-rights.org/uea/Justa_Komunikado_Lingva_Justeco_Vigdis_FINNBOGADOTTIR_prezidento_de_la_Respubliko_Islando_1980_1996.pdf
7) www.linguistic-rights.org/esperanto-125/Dr-Robert-Phillipson-Professor-emeritus-125-years-of-Esperanto.html - Dr. Tove Skutnabb-Kangas
8) www.linguistic-rights.org/esperanto-125/Rita-Izsak-UN-independent-expert-on-minority-issues.html
9) www.lernu.net
10) Universala Esperanto-Asocio (UEA) - www.uea.org


  ↑ ↑ ↑  













العربية | Беларуская | বাংলা ভাষা | Dansk | Deutsch | English | Español | Esperanto | فارسی | Français | Gaeilge
ελληνικά | Bahasa Indonesia | Íslenska | 한국어 | Italiano | Magyar | Nederlands | Português | по-русски
Slovenčina | Српски | తెలుగు | Türkçe | Українська | 语言权
© 2008-2018 Agado por Lingvaj Rajtoj, UEA
Reguloj pri utiligo | Privateco | Leĝe | Kontakto
traduko | informado | retejmapo